Τσίρκα

/ Πέμπτη, 20 Ιουνίου 2019

Οδός Τσίρκα. (Από το 1988)
Τσίρκας Στρατής (1911 Κάιρο – 1980 Αθήνα): Αξιόλογος λογοτέχνης –διηγηματογράφος, γόνος οικογένειας μεταναστών εκ της Αιγύπτου, από πατέρα Ίμβριο και μητέρα Χιώτισσα, που το πραγματικό του όνομα ήταν Γιάννης Χατζής – Ανδρέου, αλλά ότι δημοσίευε, το υπέγραφε ως Στρατής Τσίρκας.
Κάνοντας διάφορες δουλειές, πότε του λογιστή, πότε του βοηθού στο βυρσοδεψείο του πατέρα του, παράλληλα συνήθιζε να γράφει. Έτσι, στα 17 του, το 1928 δημιουργεί το πεζογράφημα ’’Φεγγάρι’’, για ν’ ακολουθήσει το ποίημά του’’Αλεξανδρινή τέχνη’’ (το 1930) και να προκύψει η ολιγόχρονη γνωριμία του με τον ποιητή Κωνσταντίνο Καβάφη, που έφυγε από τη ζωή λίγο μετά, το 1933.
Εμφορούμενος από αριστερές ιδέες ο Τσίρκας υιοθέτησε τη διακήρυξη κατά του Φασισμού με τους συγγραφείς για τον Ισπανό ποιητή Γκαρσία Λόρκα, ο οποίος φονεύθηκε στον εμφύλιο της Ισπανίας το 1938. Στα χρόνια της Κατοχής οργάνωσε κέντρο στήριξης των καταφευγόντων στο Κάιρο Ελλήνων, και λέγεται πως συνεργαζόταν με την Ευβοιώτισα Αντιστασιακή με το ψευδώνυμο ‘’Μπουμπουλίνα’’ Λέλα Καραγιάννη.
Στο έργο ‘’Αλησμόνητες Πολιτείες’’ μια πολύ επίπεδη τριλογία με επίκεντρο τις Ελληνικές ένοπλες δυνάμεις- που είχαν καταφύγει στην Αίγυπτο το 1941– και που εξηγέρθησαν κατά των φασιστικού καθεστώτος του Μεταξά. Συνεχίζει με τα έργα ‘’Λέσχη’’ 1961 ‘’Αριάγνη’’ 1962. Το 1963 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και συνεργάζεται με τον εκδοτικό οίκο Κέδρος. Για το έργο του ‘’Λέσχη’’ κατηγορήθηκε, και διαγράφηκε από το ΚΚΕ, διότι έγραφε πως το κόμμα τηρούσε σκληρή στάση απέναντι στον λαό, και όταν διασπάστηκε αργότερα το ΚΚΕ προσχώρησε στο ΚΚΕ Εσωτερικού. Είχε πει μάλιστα όταν κατηγορήθηκε ότι, η συνείδησή μου δεν είναι καπέλο να την κρεμάω πότε εδώ και εκεί. Tα γεγονότα που σημάδεψαν τον κόσμο με τα εκατομμύρια νεκρούς απ’ τον πόλεμο του ’40 σημάδεψαν τόσο εμένα όσο και τον Ελληνικό λαό, έγραφε επίσης στο έργο του η Λέσχη.
Μετά την απελευθέρωση συνεργάστηκε με αριστερά περιοδικά της Ελλάδας, και με την αιγυπτιακή έκδοση της Λέσχης Αλεξάνδρειας.
Στη συνέχεια καταφέρθηκε κατά της Χούντας των συνταγματαρχών (1967 – 1974). Κατά τη διαμονή του στην Ελλάδα έλαβε οικονομική επιχορήγηση από το ίδρυμα Φορντ.
Μεγάλο και πλούσιο το έργο του στην ποίηση, στο διήγημα, στο μυθιστόρημα, στις κριτικές μελέτες. Τιμήθηκε με πολλά βραβεία. Πολλά του έργα μεταφράστηκαν σε ξένες γλώσσες, όπως η Λέσχη και η Αριάγνη στα ισπανικά, ενώ οι Ακυβέρνητες Πολιτείες του βραβεύτηκαν από τις Η.Π.Α. το 1974.
Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της προσωπικότητάς του: ονειροπόλος, επαναστάτης, κοσμοπολίτης, διανοούμενος. Κρατάω από ότι διάβασα: Ποιά ζωή είναι ωραία, χωρίς έναν άξιο θάνατο; ο άνθρωπος βάλλεται από παντού σωματικά ψυχικά ηθικά πνευματικά, είναι έρμαιο από κεντρικές εξουσίες. Χαρακτήρισε τον Καβάφη Πρωτέα του παροικιακού ελληνισμού, να μεταβάλλεται ως δείγμα της βιοθεωρίας του επ’ αγαθό σκοπό, όπως έλεγε, αδελφωμένοι στο κρασί, σύντροφοι στο βόλι.
Και η δυστυχία των προσφύγων – μεταναστών, να λέει που δεν είχαμε συμβολικά ‘’νερό’’ για να ξεπλύνουμε τα κόκκαλα των πεθαμένων μας.
Το νήμα της ζωής του κόπηκε από ανακοπή το 1980 σε ηλικία 69 χρονών στην Αθήνα.

graphics design by citrine.gr
Powered by ΚτΠ
web development by ΕΓΚΡΙΤΟΣ GROUP