Οδός Αρτέμιδος. (Πλάτωμα)

Άρτεμις: Μεγάλη θεά του Δωδεκάθεου. Κόρη του Δία και της Λητούς,-Λητώς δίδυμη αδελφή του (Απόλλωνα, θεού του Ήλιου). Θεά του κυνηγιού, αλλά και της σελήνης και της φύσης κατά τη νυκτερινή δρόσο οπότε και αναζωογονούσε την παρθένα φύση. Έμεινε παρθένα και τιμωρούσε σκληρά όσους πρόσβαλαν την αγνότητά της και όσους την επιθυμούσαν [γεροντοκόρη γαρ] και συνοδευόμενη από τη νύμφη Αρέθουσα. Μια θεά με πολλές ανειλημμένες υποχρεώσεις και καθήκοντα έναντι του θεού Δία. Από νεογέννητη βοήθησε την μητέρα της να ξεγεννήσει τον δίδυμο αδερφό της, γι΄ αυτό την θεωρούσαν και θεά του τοκετού. Παριστανόταν με ποικίλες μορφές, λατρευόταν πανελληνίως και προπαντός στην Αρκαδία. Στο όνομά της γίνονταν και θυσίες ανθρώπων, με γνωστότερη παρ’ ολίγον αυτήν της Ιφιγένειας εν Αυλίδι, ως Αυλιδέα Άρτεμις, διότι ήταν θυμωμένη με τον βασιλιά Αγαμέμνονα που είχε σκοτώσει το αγαπημένο της ιερό ελάφι, και κατά δεύτερον διότι ήταν με το μέρος των Τρώων, και ενάντια των Αχαιών. Στο ναό της στην Ταυρίδα, όπου είχε μεταφερθεί η Ιφιγένεια και την υπηρετούσε ως Ιέρεια, προς τιμήν της θεάς θυσιάζονταν οι ξένοι, που είχαν ναυαγήσει στην περιοχή. Εξ’ ού και το «πότνια θηρών’’ με την έννοια πως η ζωή και ο θάνατος των έμβιων και μη ήταν υπό την προστασία της.
Προς τιμήν της γιορτάζονταν ανά την Ελλάδα τα Αρτεμίσια. Το ίδιο συνέβαινε και στην Εύβοια, κυρίως στην Ερέτρια όπου υπήρχε φημισμένος ναός της και γίνονταν παρελάσεις αρμάτων και ποικίλοι αγώνες. Στην Έφεσο την παρίσταναν με πολλούς μαστούς, ως δείγμα της γονιμότητας.
Ο Φειδίας, ο Πραξιτέλης και άλλοι μεγάλοι γλύπτες τη φέρουν να κρατά ελάφι ή τόξο, ανάλογα με την προσωποποίησή της και την ιδιότητά της. Έτσι, κάθε φορά έφερε και τ’ αντίστοιχο προσωνύμιο: Σελήνη, Έλαφος, Παρθένος κλπ.
Στις περίφημες τραγωδίες του ο Ευριπίδης περιγράφει την Ιφιγένεια εν Αυλίδι και την Ιφιγένεια εν Ταύροις, δίνοντάς μας πληροφορίες για την ιδιοσυγκρασία του χαρακτήρα της Αρτέμιδος, έναντι των ανθρώπων.
Ένα καλό δεν έκανε στη ζωή της διότι δεν ζούσε βιολογικά – φυσιολογικά παρθένα γαρ την ήθελε ο μύθος με όλες τις συνέπειες μιας μη ολοκληρωμένης φυσικής ζωής.