Οδός Ελλησπόντου.
Ελλήσποντος ή Δαρδανέλια: πορθμός μεταξύ Ευρώπης – Ασίας, που συνδέει την Προποντίδα με το Αιγαίο και κατ΄ επέκταση την Μαύρη θάλασσα μ’ αυτήν της Μεσογείου. Έχει μήκος 67 χμ. και πλάτος από 1350 μ. έως 3.000 μ. Το όνομά του το έλαβε από την Έλλη, την κόρη του Αθάμαντος που πνίγηκε στα νερά του πορθμού, καθώς με τον αδελφό της Φρίξο ταξίδευαν προς την Κολχίδα.
Στα παράλια της οι πρωτοκατοικήσαντες ήταν ελληνικά φύλλα Βυθινοί, Φρύγες, Θράκες, στη συνέχεια Αχαιοί, Αιολείς Ίωνες.
Απ’ τα αρχαία χρόνια υπήρξε στρατηγικότατης σημασίας στενό. Κατά την προϊστορική εποχή οι Αργοναύτες το διέσχισαν, πορευμένοι στην Κολχίδα για το χρυσόμαλλο δέρας (δέρμα). Αργότερα, και ο Ξέρξης και ο Μέγας Αλέξανδρος για να το διασχίσουν με τους στρατούς τους, έδεναν πλοία πλάι, δημιουργώντας έτσι μια πλωτή γέφυρα. Το 1915 στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στην περιοχή της Καλλίπολης οι Αγγλογάλλοι, με πολλούς Αυστραλούς Νέο Ζηλανδούς, που ήθελαν τον έλεγχο των στενών του Ελλησπόντου, συγκρούστηκαν με τους αντιπάλους τους, Τούρκογερμανούς αφήνοντας πίσω τους πάνω από 180.000 νεκρούς, ενώ οι – υπό γερμανική διοίκηση – Τούρκοι είχαν περί τους 220.000 νεκρούς και που ήταν και οι νικητές οι Τούρκοι. Οι αριθμοί των νεκρών δεν είναι δεδομένοι κάθ’ ότι κάθε πλευρά έδινε τον δικό τους αριθμό. Η Μάχη της Καλλίπολης ήταν μια πρόταση του Τσώρτσιλ που δεν υλοποιήθηκε πρακτικά.
Ο Ελλήσποντος αποτέλεσε μέρος του ελληνικού δόγματος των δύο Ηπείρων και των πέντε θαλασσών. Το 1810 ο Φιλέλληνας ποιητής Μπάιρον διέσχισε κολυμπώντας το στενό, κάνοντας χρόνο μία ώρα και 10 λεπτά, μιμούμενος τον Λέανδρο απ’ την μυθολογία που διέσχιζε κάθε τόσο το στενό για να συναντήσει στην όχθη της Θράκης την αγαπημένη του Ηρώ.