Οδός Φρουρίου. (Από το 1971)
Το φρούριο από μόνο του .ήταν μια περιτειχισμένη αμυντική θέση οργανωμένη με οχυρωματικά έργα και επανδρωμένη με φρουρά.
Το υπάρχον στην πόλη της Χαλκίδας ως τα τέλη του 19ου αιώνα τείχος ήταν βενετσιάνικο κτίσμα, αλλά φαίνεται πως αρχικά ο Ιουστινιανός το 527 είχε βάλει τα θεμέλιά του και επάνω σ’ αυτά οι Ενετοί κατά το 13ο αιώνα έστησαν τη δική τους συνέχεια, την οποία συμπλήρωσαν οι Τούρκοι σύμφωνα βεβαίως με τις δικές τους αμυντικές αντιλήψεις — ανάγκες. Ο λόγος αφορά το Νεγκρεπόντε των Ενετών, το Εγριμπόζ των Τούρκων, οι οποίοι στα 1688 ‘’στεφάνωσαν’’ και το λόφο της βοιωτικής πλευράς της πόλης με ένα νέο φρούριο, αυτό του Καράμπαμπα Σουλτάν. Το επισκεύασαν οι Τούρκοι για να προστατεύουν την πόλη της Χαλκίδας, με εξάγωνο και επτάγωνο προμαχώνα, προφανώς εκεί να θάφτηκε ο Σουλτάν Καράμπαμπα και πήρε το όνομά του. Το 166 μόλις που αποτέλειωσε επεχείρησαν οι Βενετοί να το καταλάβουν αλλά ανεπιτυχώς, και χάθηκαν πολλοί Βενετοί και Χαλκιδείς από την μανία των Τούρκων. Το 1821 δόθηκαν πολλές μάχες με τους Τούρκους και παραδόθηκε στους Έλληνες το 1833.
Στο κυρίως φρούριο, εκείνο της πόλης, έμεναν οι Τούρκοι στρατιώτες και οι οικογένειές τους. Οι Χριστιανοί (Έλληνες), που ήθελαν να εισέλθουν σε αυτό, είχαν ξεχωριστές πύλες: την Κάτω Πύλη και την Άνω Πύλη. Με αυτήν την ονομασία παρέμεινε μέχρι τις μέρες μας. Το κάστρο είναι λατινογενές χωρίς παράγωγα όπως συμβαίνει – με την ομορφιά της ελληνικής γλώσσας φρουρώ φρούριο – το φρούριο μπορεί να είναι μέρος του κάστρου.
Το Φρούριο της πόλης στην απέναντι βοιωτική πλευρά το είχαν οι Τούρκοι ως φυλακές (μπουντρούμια), οπότε και προέκυψε κακόφημο όνομα. Και αυτό γιατί όχι μόνο ακούγονταν τα βογκητά των βασανισμένων, αλλά και γιατί πολύς κόσμος είχε κακές εμπειρίες από τους βασανισμούς και τις κακουχίες. Συνάμα, ήταν ένας χώρος βρωμερός γεμάτος σκουπίδια και ποντίκια, τόπος ασθενειών και κακών αναμνήσεων. Έτσι, ήταν .ένας καλός λόγος -μια ευκαιρία – να απελευθερωθεί η Χαλκίδα από αυτόν τον κλοιό, εξ’ άλλου τι αξία είχε τότε; οι προτεραιότητες ήταν άλλες, αφού παρεμπόδιζε τη θέα και την αξιοποίηση των οικοπέδων στο άπλωμα της πόλης. Γι’ αυτό κάποιοι άνθρωποί της, μεταξύ των οποίων ο δήμαρχός της Ηρακλής Γαζέπης, και ο βουλευτής Εύβοιας Βουδούρης, πέτυχαν την κατεδάφισή τους το 1895, και με τα μπάζα ισοπέδωσαν την τάφρο, – το χαντάκι πέριξ του φρουρίου του Ιουστινιανού χάνοντας έτσι η Χαλκίδα απ’ την μεσαιωνική ομορφιά της ένα κομμάτι της ιστορίας της, και τις κακές αναμνήσεις από τους κατακτητές της, και ένα μέρος από την γραφικότητά της που βλέπουμε στα καρτ ποστάλ. Αυτό το κάρτ ποστάλ το είδε ζωντανό το 1851 ο Ελβετός ανθρωπολόγος Γιολάν Μπελάφεν, γράφει ο Γ. Μορφόπουλος, ‘’Το πιο σπουδαίο θέαμα είναι να βλέπεις τα βενετικά τείχη να είναι κτισμένα μέσα στο νερό, υπάρχει ακόμα και ο θυρεός του Αγίου Μάρκου. Στην νησίδα στον Εύριπο υπήρχε ένα θαυμαστό αρχιτεκτονικό γεφυράκι που επιχωματώθηκε.
Μέσα στο Φρούριο της πόλης βρίσκουμε και σήμερα, τον ναό της πολιούχο της πόλης Χαλκίδας, Αγίας Παρασκευής ένας παλαιοχριστιανικός μεσαιωνικός ναός των Βενετών του 14ου αιώνα στον οποίο βλέπει κάποιος με παρατηρητικότητα να υπάρχουν δείγματα της βενετικής τέχνης στα παράθυρα, και ακριβώς απέναντι υπάρχει ένα κτίριο στο οποίο γίνεται ανασκαφή, θάλεγα κατά δυο μέτρα χαμηλότερα με εμφανή βενετικά στοιχεία. Ο μεσαιωνικός ναός είναι κτισμένος από ερείπια του αρχαίου ναού του Απόλλωνα. Ένα άλλο σπουδαίο κτίριο είναι το τούρκικο τζαμί, από το 1665, και σήμερα λειτουργεί σαν μουσείο Οθωμανικής Ιστορίας, και παραδίπλα μια κρήνη με Αραβικές φράσεις που εξυμνούν τον θεό των Μουσουλμάνων.
Δίπλα, στο στενό του Ευρίπου, απ’ όπου διέρχονται τα νερά της Παλίρροιας, είχαν εγκατασταθεί τρεις νερόμυλοι οι οποίοι δούλευαν με τη δύναμη της ροής των νερών της παλίρροιας του στενού και έτσι ενεργοποιούνταν τα μαγγάνια.
Φρούρια οι τούρκοι είχαν εγκαταστήσει σε όλες τις πόλεις της Ελλάδος που υπήρχαν οθωμανοί.