Οδός Κατακόμβης. (Συνοικία Αγίου Ιωάννου. Από το 1959.)
Κατακόμβη: Υπόγειος θάλαμος, υπόγεια στοά, κρύπτη, σήραγγα, και διάδρομος, που χρησιμοποιήθηκε κατ’ αρχή για την ταφή των Μυκηναίων και αργότερα για την προσευχή και ταφή των πρώτων χριστιανών. Όμως, πέραν του ταφικού τους ρόλου σε δύσκολες για τους χριστιανούς περιόδους χρησιμοποιήθηκαν και ως τόποι λατρείας. Η κατασκευή τους ανάγεται στους πρώτους χριστιανικούς αιώνες και είναι διακοσμημένες με σκηνές του χριστιανικού εορτολογίου. Το ύψος τους ήταν περί τα 7 μ. και είχαν μικρές σε μέγεθος εισόδους για να μη ξεχωρίζουν. Πολλοί ασχολήθηκαν με τις Κ. αλλά χωρίς ιδιαίτερες πληροφορίες, εκείνο που φαίνεται είναι πως τις εκμεταλλεύτηκαν οι πρωτοχριστιανοί.
Εδώ στη Χαλκίδα κατακόμβες συναντάμε στον Αϊ-Γιάννη στο παλαιό νεκροταφείο, και που καταλήγει στην Αγία Παρασκευή και στον Άγιο Δημήτριο, το μήκος φθάνει τα 700 μ. με εμφανή ημερομηνία 1770, για την οποία θεωρείται πως ήταν τάφος Λατίνων ευγενών. Κατακόμβες συναντάμε στην Ρώμη, στη Νότια Ιταλία στη Συρία και στην Αίγυπτο, τοποθετημένες στον 5ον και 6ον αιώνα. Στην Οδησσό λέγεται ότι υπάρχουν οι μεγαλύτερες στον κόσμο. Εκεί στις Κ. κατέφευγαν οι διωκόμενες πρώτο χριστιανικές αδελφότητες. Στα Μαυσωλεία αυτά βρίσκουμε τοιχογραφίες με εικόνες από την Βίβλο, Εκεί έθαβαν τους νεκρούς σε σύγκριση με τους Εθνικούς που τους έκαιγαν, στο μεσοδιάστημα όμως το ίδιο έκαναν οι κρυπτό-παγανιστές στις Κ. που διώκονταν από τους χριστιανούς. Στα μεταλλεία της Μήλου βρίσκουμε το πέρασμα από τις εικόνες του διαβόλου [είναι τα αρχαία αγάλματα] στην ομολογία του Χριστιανισμού, από τους καθολικούς χριστιανούς της Ρώμης που βρισκόταν στο νησί. Mε το διάγγελμα των Μεδιολάνων ο Μ. Κωνσταντίνος κατάφερε να τους ανεβάσει στους επίγειους ναούς. Από το 1599 στο Παλέρμο της Ιταλίας βρίσκεται σε κατακόμβη , ένα φρικιαστικό κοιμητήριο με βαλσαμωμένα ανθρώπινα σώματα, η Λέσχη με τις Μούμιες ονομάζεται, και θέλει να δείξει, την συμφιλίωση της προσωρινότητας του ανθρώπου με την καταλυτική παραδοχή του θανάτου. Οι κατακόμβες κατά καιρούς χρησιμοποιούνται ανάλογα με τις εθνικές ανάγκες, όπως έγιναν και το 1943 καταφύγια κατά των Κατοχικών Δυνάμεων των Γερμανών στην Αθήνα. Για τις κατακόμβες της Χαλκίδας δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον από τις τοπικές αρχές όπως έτυχε να δω στην Ρώμη. Κατακόμβες υπάρχουν και στην Καππαδοκία της Τουρκίας όπου δια διαφορετικούς λόγους οι προχριστιανικοί κάτοικοι προσπαθούσαν να γλιτώσουν από τους διάφορους βαρβάρους εχθρούς των. Αυτές οι υπόγειες σκαλισμένες πόλεις όπως χαρακτηρίζονται βρίσκονται σε βάθος 70 σε 80 μέτρα κάτω από το έδαφος σε 8 ορόφους.
ΥΣ. Ακούμε τη φράση. Εκατόμβη τα θύματα, και θα πρέπει να προέρχεται, από τις έρευνες σε κατακόμβες που βρέθηκαν χιλιάδες ανθρώπινοι σκελετοί πιθανολογούμενοι να προήλθαν από επιδημικές αρρώστιες και εναποτέθηκαν εκεί για την μη περαιτέρω μόλυνση.