Παπαδιαμάντη

/ Τετάρτη, 19 Ιουνίου 2019

Οδός Παπαδιαμάντη (Μέσα Παναγίτσα. Από το 1959.)
Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος (Σκιάθος 1851 – 1911): Ο κορυφαίος Νεοέλληνας διηγηματογράφος. Ο πατέρας του ήταν ο ιερέας ο παπα-Διαμαντής (εξ ου και το νέο οικογενειακό επίθετο Παπαδιαμάντης). Η μητέρα του, κόρη ψυχολόγου Μοραΐτη που έφθασε στην Σκιάθο μετά Ορλωφικά.
Μετά το ελληνικό σχολειό, φοίτησε στο 1ο Γυμνάσιο Χαλκίδας, όπου παρέμεινε για δύο χρόνια και μετά ποικίλων περιπετειών ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στην Αθήνα το 1874, Βρέθηκε στο Άγιο Όρος δόκιμος αλλά παραιτήθηκε, γράφηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, την οποία όμως σύντομα εγκατέλειψε και στράφηκε στη μελέτη των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, και την εκμάθηση της αγγλικής και της γαλλικής γλώσσας. Παράλληλα έγραφε σε εφημερίδες σε συνέχειες και σε περιοδικά των Αθηνών, με τα οποία συνεργαζόταν επαγγελματικά. Έτσι, το 1879 βλέπει το φως της δημοσιότητας το μυθιστόρημά του « Ο Μετανάστης» και το «Μηχανάκι σας». Παράλληλα, για τις ανάγκες της εφημερίδας Ακρόπολης μετέφραζε και έργα ξένων συγγραφέων. Με τα αγγλικά και γαλλικά που έμαθε, μάλιστα παρέδιδε μαθήματα και μ’ αυτά ζούσε μάλλον φυτοζωούσε. Μεγαλόπνοος και αξεπέραστος συγγραφέας ο «Άγιος των ελληνικών γραμμάτων», ή ο Έλληνας Ντοστογιέφσκι όπως τον χαρακτήριζαν. Ανάμεσα στα δεκάδες συγγράμματά του ξεχωρίζουν: ο «Έμπορος των εθνών», η «Γυφτοπούλα», «Τα Χριστούγεννα του Τεμπέλη», «Η χολεριασμένη», τα «Πασχαλινά διηγήματα», τα «Χριστουγεννιάτικα διηγήματα», η «Σταχομαζώχτρα», η «Φόνισσα», τα «Θαλασσινά ειδύλλια».
Οι πρωταγωνιστές των έργων του είναι απλοί, ταπεινοί, λαϊκοί, καθημερινοί άνθρωποι, φτωχοί μεροκαματιάρηδες της πόλης ή χωρικοί και θαλασσινοί της πατρίδας του, βαθιά θρησκευόμενοι, μοιρολάτρες οι περισσότεροι, και αναζητητές του ελέους της θεϊκής ευσπλαχνίας, ζώντες και δρώντες σ’ ένα λιτό και απλοϊκό σκηνικό περιβάλλον, με την αρμύρα και το ιώδιο της θάλασσας να κυριαρχούν στο γράψιμό του.
Κι η γλώσσα του μοναδική, προς την καθαρεύουσα αλλά κατέληξε στην απλοϊκή δημοτική. Παρ’ ότι καταγόταν από ευκατάστατη οικογένεια, έζησε φτωχικά και δύσκολα, αδιαφορώντας για τον πλούτο και τα εφήμερα, ταυτιζόμενος εν πολλοίς με την ιδιοσυστασία των ηρώων του. Βαθύς μύστης και εραστής του βυζαντινού μυστικιστικού μεγαλείου, εκείνοι που τον γνώρισαν, μιλούν για έναν άνθρωπο: δειλό και άβουλο, τυπολάτρη και σεμνότυφο, απέραντο κοσμοκαλόγερο, ολιγαρκή και σπάταλη μαζί ζωή, μόλις έπεφταν λεφτά στα χέρια του τάτρωγε μονομιάς, Στο δισύλλαβο, αγάπα και ήμαρτον, ως άναρχος αφιερώνει χωρίς αρχή και τέλος το πάθος του ανθρώπου να ξεπεράσει τα όρια των συναισθημάτων του. Διατήρησε μέχρι το τέλος του την θρησκευτική νομιμοφροσύνη μέχρι το μεδούλι, και ατράνταχτη η φιλία του για τον Χριστό. Αποτέλεσμα αυτών ήταν να συνδεθεί και με το κίνημα των Κολυβάδων (μια αίρεση κληρικών που επιζητούσε την επιστροφή στις παλιές ρίζες της ορθοδοξίας),Σε κάθε έργο του το υπόστρωμα ήταν πάντα χριστιανικό με περίβλημα τη φύση, με αποτέλεσμα να ζήσει εν μέσω απόλυτης και έσχατης εξαθλίωσης, όπου ήρθε ο θάνατος από παθολογικά αίτια, προτού πεθάνει από την πείνα και την ασιτία. Πέρασε ανάλαφρα απ΄ την ζωή, γεμάτος ανθρωπιά δοξάσθηκε μετά θάνατον, χαρακτηρίσθηκε όσιος, άγιος άνθρωπος θάλεγα. Mία και μόνη φωτογραφία του που κυκλοφορεί τα λέει όλα, χαμηλό βλέπων σαν το μαλωμένο παιδί, σαν να ντρέπεται να δει τον Νέο έλληνα να απομιμείται τους δήθεν κουτόΦραγκους χαρακτηρίζοντας την Αθήνα πόλη της δουλοπαροικίας. Τούδωναν μισθό 150 δρχ, και εκείνος: πολλά είναι 100 μου φθάνουν, πιστός στις χριστιανικές παραδόσεις -που με θρησκευτική κατάνυξη τηρούσε- καθιερώνοντας τον χριστιανικό τρόπο ζωής, ζώντας απόκοσμα μοναχικά πίνοντας, καπνίζοντας, και με το γράψιμο ξενυχτώντας, μ’ όλα αυτά επιβάρυνε την βασανισμένη του ζωή και επιστρέφει στη πατρογονική γη, και να υποκύπτει τον Γενάρη του 1911. Με πανελλήνιο και πάνδημο πένθος, έγινε από όσους τουλάχιστον τ’ έμαθαν η κηδεία του. Το όνομά του χαραγμένο στο πάνθεο των μεγάλων λογοτεχνών, του Καβάφη, του Παλαμά κ.ά. Φέτος – 2011 – είναι τα 100 χρόνια από τον θάνατό του είναι το ‘’Έτος του Παπαδιαμάντη’’ για την Ελλάδα. Το 1909 του απονεμήθηκε από την πολιτεία το Παράσημο του Σταυρού του Σωτήρος. Τα περισσότερα από έργα του άρχισαν να κυκλοφορούν ευρέως μετά το 1951, δηλαδή 50 χρόνια μετά την αποδημία του, μελετητές, μεταξύ των οποίων οι Χαλκιδέοι: Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος και Άγγελος Μαντάς.
Τα μικρά τα καθημερινά και τα ασήμαντα μπορούσαν να γίνουν μεγάλα και τρανά στις καρδιές των ανθρώπων με τον λόγο του μοναχικού μυθοπλάστη, κι απόκοσμου ιεροψάλτη Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.
Δυο μέρες και χθες να έλθεις ομοίως
Μακριά σου είναι έρημος και αφενής ο βίος.
Μη με κοιτάζεις πλιά μη με πειράζεις
Με την ματιά σου πάψε να με σφάζεις.[ Χωρίς σαρκική επιθυμία λόγος]

graphics design by citrine.gr
Powered by ΚτΠ
web development by ΕΓΚΡΙΤΟΣ GROUP