Οδός Ρήγα Φεραίου. (Από το 1976)
Ρήγας Βελεστινλής: Γεννήθηκε στο Βελεστίνο από εύπορη οικογένεια το 1757, και θανατώθηκε από τους Οθωμανούς στο Βελιγράδι το 1798. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αντώνης Κυριαζής, αλλά υπόγραφε ως Ρήγας Φεραίος Βελεστινλής.
Ο Ρήγας υπήρξε γεμάτος με προσωνύμια πρόδρομος, οραματιστής, πρωτομάρτυρας κατηχητής του απελευθερωτικού κατά των Τούρκων Αγώνα, αλλά και σημαντικός λόγιος της προεπαναστατικής περιόδου, πνεύμα φιλελεύθερο και ανυπότακτο, ακάματος εργάτης των Υψηλών Ιδεών της αρχαιότητας, και πατέρας των Βαλκάνιων λαών, δεν υπήρξε πολέμαρχος ούτε πολέμαρχος, Ο Ρήγας στο σύντομο βίο έγινε θρύλος, ταξίδεψε και μόχθησε πολύ για να εμπλουτίσει αυτοδίδακτα με τις γνώσεις του, αναζητώντας τες πότε στο Πήλιο κοντά στο Άνθιμο Γαζή, πότε στην Αθωνιάδα Σχολή του Άγιου Όρους τους ανήσυχους σκλαβωμένους. Ύστερα από την δολοφονία Τούρκο που έβλεπε να δέρνει χριστιανό, καταφεύγει στην Κωνσταντινούπολη όπου ασχολήθηκε με την εκμάθηση Γαλλικών Γερμανικών, Ιταλικών, εκεί γνώρισε τον Αλ. Υψηλάντη που τον πήρε μαζί του στη Βλαχία, τον απέστειλε στη Βιέννη όπου υπήρχαν Ελληνικές παροικίες. Επιστρέφει στην Βλαχία ιδρύει μια μυστική οργάνωση Εταιρεία των φίλων, που την στήριζε οικονομικά και που αργότερα χαρακτηρίστηκε παράρτημα μασονικής στοάς, και μετέπειτα η της Φ. Εταιρείας οργάνωση. Σ’ αυτήν θα βρει πρόσφορο έδαφος για την έκδοση των βιβλίων και των άλλων εντύπων του, των επαναστατικών ιδεών, που απέρρεαν από τη Γαλλική Επανάσταση και τον υψηλόφρονα ελληνικό λόγο, της κλασικής και θαυμαστής αρχαίο γνωσίας της Ελληνικής αρχαιότητας. Από ανώνυμο ιταλό προτεστάντη εγράφη αφιερωμένο στον αγώνα του Ρήγα το έργο ‘’Ελληνική Νομαρχία.’’ Κατατάσσοντας την θυσία του Ρήγα με εκείνη των Λεωνίδων, Θεμιστοκλειτών’’. Αυτό το έργο κειμήλιο σκέψης και εθνικής αφύπνισης – εθνεγερσίας οδήγησε στην ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας, και με συνέχεια την Ελληνική Επανάσταση.
Μεταφράζει έργα Ευρωπαίων Διαφωτιστών και κείμενα Γάλλων Επαναστατών. Μεταξύ αυτών το Σχολείο Ντελικάτων Εραστών, ο Νέος Ανάχαρσης ήταν ηγεμόνας της Σκυθίας και θαυμαστής του ελληνικού Πολιτισμού, στο οποίο έργο κυριαρχεί μια φανταστική ιστορία στην αρχαία Ελλάδα με τη λευτεριά να είναι το οξυγόνο της ζωής, κι ο Μέγας Αλέξανδρος να φαίνεται τιμωρός των Ασιατών δυναστών. Συντάσσει το Σύνταγμα και το Θούριό του, το επαναστατικό του άσμα όπως το μάθαμε στο σχολείο. ‘’Ως πότε παλληκάρια θα ζούμε στα στενά μονάχοι σαν λιοντάρια,’’ και ‘’καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή.’’ Σχεδιάζει και εκδίδει τη Χάρτα των βαλκανικών κρατών, την οποία προσδοκά στη νέα βαλκανική οικουμένη να συνδέεται με ένα ομόσπονδο σύστημα διακυβέρνησης, στο οποίο θα αφανιστούν τα δεσμά του δεσποτισμού και θα κυριαρχούν οι φιλελεύθερες ιδέες της Ευρώπης σε συμμορία με το υπέρτατο ελληνικό πνεύμα της σοφής αρχαιότητας. Επεδίωκε να αφυπνίσει τους ραγιάδες με την δόξα και το υπέρλαμπρο Ελληνικό κλασικό μεγαλείο. Η δωδεκάφυλλη «Χάρτα» του, – γεωγραφικός χάρτης της Ελλάδας – που είχε εμβαδό 4 τμ. και περιελάμβανε σημαντικά γεωγραφικά και ιστορικά στοιχεία των τόπων του μείζονος ελληνικού κόσμου, σημειωμένα με ακρίβεια και θαυμαστή αρχαιογνωσία. Τα έντυπα αυτά, όπως και την εφημερίδα του με τον τίτλο ‘‘Εφημερίς΄΄ τα τυπώνει στα εργαστήρια του Μακρίδη Πούλιου [είμαστε κοντογείτονες μπορεί και συγγενείς, πάντως συνονόματοι σίγουρα]. Συνάμα, σχεδιάζει και κυκλοφορεί σε χαλκογραφία τον Μέγα Αλέξανδρο με συνοδευτικές παραστάσεις που υπονοούν τη σπονδύλωση των ιδεών και τη δράση του, να τις μετουσιώνει σε πράξη.
Όλα αυτά τα έργα ενθουσιάζουν τους αγνούς πατριώτες και τους ωθούν να σηκώσουν τη σημαία της Επανάστασης για λευτεριά και δικαιοσύνη, δημιουργώντας μια δημοκρατική κρατική οντότητα, στην οποία κυρίαρχος θα είναι ο λαός, όπου θα επικρατούν: το δίκαιο του ανθρώπου, η ισότητα των πολιτών, η πολύπλευρη μόρφωση φτωχών και πλουσίων, η ελευθερία σκέψης και έκφρασης, η ελεύθερη θρησκευτική βούληση, η ισοτιμία των δύο φύλων. Μνημειώδης έχει απομείνει η επιγραμματική φράση του: «Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά». Ζώντας πλέον στη Βιέννη, ετοιμάζει την εθνεγερτική του αρματωσιά, και τα επαναστατικά του έντυπα, τα στέλνει στην Τεργέστη. Εκεί, όμως, και ενώ ετοιμάζεται να κατέλθει στη Δυτική Ελλάδα, καταδίδεται –από τον ομοεθνή Γ. Οικονόμου– στην αυστριακή αστυνομία. Συλλαμβάνεται το Δεκέμβριο του 1797, -τα έγγραφα του κατάσχονται- μαζί με τους συνεργάτες του (μεταξύ των οποίων και ο Μακρίδης Πούλιος) και προσφέρονται στους Τούρκους με τους οποίους η Αυστρία είχε καλές σχέσεις ο σκληροπυρηνικός καγκελάριος της Αυστρίας Μέτερνιχτ που κατά πρώτον σαν επικεφαλής της Ιεράς Συμμαχίας που δεν πολυσυμπαθούσε τις εξεγέρσεις – επαναστάσεις [σαν και αυτή που προετοίμαζε ο Ρήγας], και δεύτερον επέβλεπε πρώτος εκείνος να αρπάξει τα κατεχόμενα απ’ τους Οθωμανούς σουλτάνους μέρη. Σιδηροδέσμιοι μεταφέρονται στο Βελιγράδι και μετά από απάνθρωπα βασανιστήρια 40 ημερών εκτελούνται στις 24 Ιουνίου του 1798. αφού στραγγαλίστηκαν και έπειτα τα 13 άψυχα σώματα των Νεομαρτύρων του Γένους πετάχτηκαν στο Δούναβη.
Λέγεται ότι ο Γ. Οικονόμου κατέδωσε τον Ρήγα διότι ήταν άνθρωπος της εκκλησίας- πατριαρχείου, και ο Ρ. είχε μπει στα χωράφια του πατριαρχείου, έκανε κήρυγμα θρησκείας, και αυτό δεν άρεσε στο πατριαρχείο.